Zmiany pigmentacyjne powstają przez nadmiar melaniny — to barwnik skóry gromadzący się w najgłębszej warstwie naskórka, odpowiedzialny za naszą karnację. Dochodzi do tego, gdy aktywność melanocytów jest zbyt wysoka, co zwiększa produkcję melaniny. Przebarwieniami są też piegi.
Ich kolor jest ciemnobrązowy, kilka tonów ciemniejszy niż naturalny kolor skóry w danym obszarze. To zmiany pigmentacyjne różnej wielkości i o nieregularnym kształcie najczęściej pojawiające się na twarzy, dłoniach, szyi i dekolcie, czyli tam, gdzie zachodzi największa ekspozycja na światło słoneczne. Melanina jest naturalnym filtrem przeciwsłonecznym, chroniącym przed szkodliwym UV. Wobec dużej ekspozycji może gromadzić się w większych ilościach w niektórych miejscach. Z tego powodu tak ważne jest, by chronić skórę przed słońcem. Zmiany mogą być naskórkowe bądź znajdować się głębiej, w skórze właściwej. Ich widoczność zależy od fototypu. Najtrudniej walczyć z przebarwieniami głęboko osadzonymi.
Leczenie przebarwień może obejmować zabiegi kosmetyczne, jednak kiedy odpowiednia pielęgnacja skóry zawodzi, możemy sięgnąć po zaawansowane procedury. Skuteczne, bezpieczne i mało inwazyjne rozwiązania to domena The Clinic.
Niezależnie od przyczyny powstawania przebarwień, która może być związana z chorobami (np. wyróżniamy przebarwienia pozapalne czy przebarwienia hormonalne), za pojawianie się plam pigmentacyjnych najczęściej odpowiada nadmierne gromadzenie się melaniny pod wpływem Słońca. Schorzenia, zmiany skórne i inne zwiększają podatność na promieniowanie słoneczne. Promieniowanie UV intensywnie wzmaga produkcję melaniny — naturalnego filtra. Jej nadmiar w jednym miejscu sprawia, że pojawiają się nieestetyczne plamy, których usunięcie bywa problematyczne. Najczęstsze przyczyny powstawania przebarwień to:
Należy unikać ekspozycji na słońce — promieniowanie słoneczne, w szczególności promienie ultrafioletowe, są częstą przyczyną powstawania przebarwień. Dotyczy to zwłaszcza ekspozycji po kuracjach przeciwtrądzikowych, stosowaniu środków uczulających na światło słoneczne, jak również po zabiegach kosmetycznych. Także niektóre suplementy diety (zwłaszcza dziurawiec zwyczajny), napoje, leki, a nawet niektóre pokarmy zmniejszają odporność na promienie UV. Domowe sposoby rzadko są skuteczne. W pielęgnacji możemy sięgnąć po kwas glikolowy (w tym peelingi chemiczne), kwas azelainowy, niacynamid, kwas kojowy. Skuteczność wykazuje witamina C. Te substancje mają właściwości rozjaśniające skórę i ujednolicają jej koloryt, jednak nie zawsze wystarczą do redukcji przebarwień.
Tak. Zabiegi kosmetyczne, kosmetologiczne i medycyny estetycznej na przebarwienia na twarzy i w innych miejscach są bezpieczne. Także pielęgnacja nie stanowi zagrożenia dla skóry. Co ważne, kiedy stosujemy domowe sposoby, jak również metody zabiegowe, należy stosować krem z wysokim filtrem, który chroni skórę przed promieniowaniem UV.
Ryzyko powstawania przebarwień jest zwiększone u osób, którym doskwierają zmiany hormonalne, a także skłonność do powstawania piegów i niższa odporność na oparzenia słoneczne. Przebarwienia to bowiem nie tylko brązowe plamy, ale także piegi, które u niektórych powstają częściej.
Niektóre cechy dziedziczne sprzyjają ich powstawaniu, natomiast przebarwienia same w sobie nie są dziedziczne.
Jak dotąd metody walki z przebarwieniami są miejscowe. Nie ma na nie leków przyjmowanych doustnie.
Zabiegi na przebarwienia związane z technologiami laserowymi, podobnie jak inne metody obejmujące mikro uszkodzenia, mogą wywoływać dyskomfort. Dla niektórych pacjentów jest on silny, wobec czego stosuje się znieczulenie z użyciem kremu chłodzącego. Metody powierzchniowe nie są bolesne.
Niezależnie od tego, jak powstają przebarwienia, nie są one niebezpieczne dla zdrowia. W razie wystąpienia niepokojących zmian w ich charakterze należy skonsultować się z dermatologiem.
Przyczyny powstawania przebarwień często są hormonalne. Zwłaszcza są to choroby tarczycy, nadnerczy, jajników, a także stosowanie antykoncepcji hormonalnej, okres menopauzy i okres ciąży. Przykładowo melasma, czyli ostuda pojawia się — choć w różnym nasileniu — u nawet trzech na cztery kobiety w ciąży. Określa się ją często maską ciążową. W dużej mierze znika samoistnie po porodzie i po zakończeniu laktacji.
Przebarwienia na twarzy i w innych miejscach rzadko pojawiają się ponownie w tej samej lokalizacji. Jeśli mają charakter nawracający, wymagają konsultacji lekarskiej.
